VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20140111

OJE 2014 - Deklarasaun Politika PD [Kaer Metin Ukun Rasik An, no Hari Nasaun Hosi Baze]

PARLAMENTO NACIONAL
GRUPO PARLAMENTAR DO PARTIDO DEMOCRÁTICO
Rua Formosa Dili – Timor Leste
Tlp : 77178135/77266765

DEKLARASAU POLITIKA BANCADA PARTIDO DEMOCRÁTICO 
IHA ENSERAMENTU DEBATE NA GENERALIDADE ORSAMENTO GERAL DO ESTADO 2014 IHA PARLAMENTU NASIONAL

11 de Janeiru 2014


Excelentísmo Sr. Presidente do Parlametu Nasional, Vice Presidente sira
Sua Excelênsia Sr. Primeiro Ministro, Kay Rala Xanana Gusmão
Maluk Deputado sira, Membrus do Guvernu, publiku tomak, no 
Povu Timor Leste tomak, mak ami hadomi.


“Kaer Metin Ukun Rasik An, no Hari Nasaun Hosi Baze”

Hafoin de rona, hare no tetu, lalaok politiku iha ita nia rai, no tau iha neon ho laran, dinamika politika nebe mosu iha uma fukun ida ne’e, maka ohin, Bancada Democrática, hahu nia intervensaun politika ida ne’e, ho lian tatoli, hodi dehan:

“Failansu hanorin ita atu hases an husi difikuldades, 
no susesu halo ita brani atu enfrenta desafius”

Excelênsia sira,

Ita hotu hatene katak, bain hira ita nia nasaun monu ba krize politika militar, halo ema iha mundu rai klaran, preokupa no la iha serteza, oinsa atu resolve, no bain hira mak atu hakotu. Nune mos, Ita hotu hatene katak, bainhira ukun nain sira iha nasaun ida ne’e, hola desizaun hodi halo konsesu politiku iha Parlamento Nasional, mos halo ema iha mundu rai klaran, preokupa no la iha serteza, kona ba destinu demokrasia, iha nasaun nurak ida ne’e. Failansu hanorin ita atu hases an hosi krize politika militar, no ita nia susesu hodi hatur hikas, lei no ordem, estabilidade no seguransa ba povu no nasaun ida ne’e, halo ita brani atu hamosu inovasaun politika, hodi defini natureza demokrasia Timor-Leste nian, tuir ita nia tradisaun no kultura, nesesidade no esperansa ba moris ohin, no ba futuru.

Ne’e mak ita hanaran pesamentu lojiku, no asaun realistiku, iha prosesu definisaun demokrasia, ba ita nia nasaun nurak ida ne’e. Ita iha pesamentu lojiku, no asaun realistiku tamba razaun hat hanesan tuir mai:

1). Timor oan hot-hotu iha vontade nasional, atu dignifika nasaun ukun rasik an ida ne’e.

2). Timor oan hot-hotu iha vontade nasional, atu kore an hosi kia’k no mukit, nebe hasoru iha tempu naruk nia laran.

3). Nai ulun sira no povu Timor tomak, iha maturidade no sensibilidade, atu hare no rezolve nia problema rasik, tuir ita nia kontekstu politika no kultura timor nian.

4). Timor oan sira hotu, iha vontade no hatene valoriza, mehi no sakrifisiu fundador nasaun ida ne’e nian, nebe fo ona sira nia vida, isin no ran, no mos sira nia dignidade tomak, ba vida moris povu no nasaun ida ne’e.

Excelênsia sira,

Ho razaun hirak nebe haktuir iha leten, maka Bancada Democrática haklaken nia pozisaun politika katak:

Primeiru, louva lideransa jerasaun tuan, nebe lideradu hosi maun bot Xanana Gusmão no Dr. Mari Alkatiri, hodi inspira no motiva prosesu kriasaun postura politika iha debate OGE 2014, iha Parlamento Nacional, uma fukun Demokrasia Timor-Leste nian. Bancada Democrática simu hodi haklaken katak, Pensamentu lojiku, estretéjia dinimika no asaun realistiku, hosi lider istóriku rua ne’e, lori no hatur dadauk politika nasaun ida ne’e nian, iha prosesu definisaun natureza demokrasia Timor Leste, nudar nasaun ukun rasik an.

Segundu, Bancada Democrática haklaken ba publiku katak, Partido Democrático, ho nia lider sira, militantes no simpatizantes tomak, simu no fo nia apoiu máximu, ba inovasaun politika no kreatividade intelektual, hosi fundador nasaun ka jerasaun tuan sira, nebe halibur malu hodi defini natureza demokrasia ba Timor-Leste, no prepara lideransa, nudar aliserse ba moris povu no nasaun Timor-Leste iha futuru. Bancada Democrática hakotu hodi haklaken katak inisiativa no kreatividade politika hosi maun bot sira ne’e, nudar esforsu extraordinariu no dedikasaun eskluziva, nudar aman ba nasaun ida ne’e, no nudar maun iha vida moris demokrasia Timor-Leste nian.

Terseiru, Bancada Democrática hakotu hodi haklaken katak, Partido Democrático, simu no aprova Orsamento Jeral du Estadu 2014, no autoriza guvernu atu ezekuta tuir nia programa no planu nebe iha tiha ona. Bancada Democrática simu no aprova OGE 2014 ne’e, ho razaun tolu hanesan tuir mai:

1). OGE 2014 iha duni nia konseitu politiku ba dezenvolvimentu anual nebe klaru, sistematiku, no realistiku tuir preokupasaun no nesesidade povu no nasaun nian;

2). Estadu ida ne’e, tenki iha nia orsamentu anual, banune, governu bele hala’o funsionamentu mákina du estadu, hodi viabiliza existênsia Timor Leste, nudar nasaun ukun rasik an, iha mundu rai klaran.

3). Debate politiku iha Parlamento Nasional tinan ida ne’e, halo ho boa vontade politika hosi partido hotu-hotu, ho pesamentu lojiku no expresaun honesta, kapasidade intelektual no sensibilidade sosial, politika no ekonomika, hodi koloka an iha konjuntura nasional, regional no mundial.

Exselênsia sira,

Atu hakotu intervensaun politika ida ne’e, Bancada Democrática, ho neon no laran tomak, husu ba Partido CNRT, Fretilin no Frenti Mudança, atu fo konfiansa no kompromisu ba malu, hodi kuda no haburas kultura de responsabilidade ba jestaun rekursu Estadu nian, hodi kaer metin sentidu de Estadu nebe onestu, iha ita ida-ida nia pensamentu no iha pratika instituisaun Estadu tomak, ho palavra de ordem politika hodi dehan “Hamutuk ita bele, fiar la’o ba oin, hodi halo dezenvolve nasaun hosi baze, no halo mudansa ba povu nia moris, iha ita nia rai, iha rejiaun Asia no iha mundu tomak”.

Obrigada wa’in.

Dili, 11 de Janeiru 2014.

Bancada do Partido Democrático

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.