VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20130215

Polemika Lian iha g7+ no politizasaun husi Deputados(as) balun

Ne’e ero Teknikas no 2/3 membrus Parlamentos mak bele muda Constituicao RDTL

Dili, Forum Haksesuk (FH). Comisao Organizadora ba konferensia Internasional g7+ lamenta tebes ba eros konaba dokumentus sirkular nebe hakerek ho lian Ingles, Portugues, Frances no la iha dokumentus hakerek ho lian Tetum.

Iha debate OJE iha parte especialidade, sexta-feira (15/02) deputada husi bankada opozisaun, Josefa Pereira foti kestaun ne’e tanba dokumentus ne’ebe mak Comisao Organizadora ba g7+ hakerek ho lian Ingles, Frances no Portugues, maibe la hakerek ho lian oficial sira ne’ebe mak Constituicao RDTL defende: Tetum no Portugues. Hatan ba kestaun ne’ebe foti husi deputada husi partidu Fretilin, PM Kay Rala Xanana Gusmao haktuir katak, ”ne’e kestaun teknikas deit”. Hatutan PM, ”maioria paises membrus g7+ mai husi rai sira ne’ebe mak koalia lian Ingles, Frances no Portugues (Timor-Leste e Guine Bissau)”.

Comisao organizadora ba konferensia g7+, ”mos lamenta ba eros ne’ebe hakerek, sei hadia fali hodi fahe dokumentus konaba g7+ ho lian Tetum no Portugues”.

Tuir Tempo Semanal edisaun online sexta-feira (15/02) katak, ”Ministra Finansas hakarak muda konstituisaun RDTL”.

Hare ba problema polemika uja lian sira iha konferensia interansional konaba g7+, Francisco Doutel, estudante husi Departementu Relacoes Internasionais Universidade da Paz (UNPAZ) ba FH hateten katak, ”uja lian Ingles no Frances iha konferensia internasional konaba g7+ ne’e kestaun teknikas, oinsa mak facilita komunikasaun entre konferencista sira”. Iha sorumutu, “konferensi internasional g7+ ne’e, membrus rai lubuk ida, ne’ebe koalia lian Frances no Ingles, rai 2 ne’ebe koalia Portugues mak Timor-Leste no Guine Bissau”, haktuir estudante UNPAZ ne’e.

Francisco Doutel mos dehan katak “lamenta ba politizasaun ba kasu ne’ebe tuir lolos labele sai hanesan polemika bot ida, tuir lolos deputados(as) sira fokus ba kestaun sustancial ba orcamentu, debate mak estrutura orcamento, benfisiu ekonomika no sosial ba povu ninia bem-star”.

Husi parte seluk, Joaquim Alegro, estudante Faculdade Economia, UNTL, dehan katak, ”deputados sira foti ne’ebe mak la devia foti, ida ne’e minimiza deit sira nia kapasidade nudar deputados(as) represente povu nian", e kestiona ho kritika papel reprezentante povu nian iha Uma-fukun, Joaquim hateten, "em vez foti kestaun ne’ebe agora dadaun hasoru mak impaktus OJE ba moris povu nian”, haksesuk fali assuntu ida nebe la revelante.

Jose Nugueira husi Faculdade Direito UNTL mos fo-hanoin katak, ”muda konstituisaun la'os liu husi ero ba hakerek dokumentu ida mak obriga atu muda konstituisaun RDTL”. Jose Nugeira defende katak ”atu iha amandement ba Konstituisaun RDTL, tenki iha akordu 2/3 iha Parlamentu Nasional, hafoin bele muda Konstituisaun”. Nia haktuir dehan ”estabelece ligasaun entre ero hakerek iha dokumentus konferensia no muda konstituisaun ladun iha lojika no tendensiozu itoan”.

Hahu tinan 2010 mak Timor-Leste ho rai sira ne’ebe hola parte iha g7+, liu husi Deklarasaun Dili, hotu-hotu lian ida deit atu oinsa mak komunidade internasional muda atitude konaba sira nia apoio ba rai sira ne’ebe mak foin sai husi konflitus nia laran. Rai sira ne’ebe membrus g7+ iha ona komitment ida oinsa mak dialogue ho komunidade internasional konaba apoios ba rai sira ne’ebe foin sai husi post-konflitus!

FH Dili!

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.