VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20111211

Partido Democratico: “Kaer Metin Ukun Rasik an, no Hari Nasaun hosi Baze”

DEKLARASAUN POLITIKA

BANCADA PARTIDO DEMOCRATICO

IHA LORON DIREITUS UMANUS 10 DEZEMBRU 2011

Iha Parlamentu Nasional Timor Leste

----------------------------------------------------------------------------

Nai Presidente da Republika mak ami hahi no hana’i, Nai Presidente Parlamentu Nasional mak ami hana’i, Nai Premeiru Ministru no Presidente Tribunal de recursu mak ami hana’i,


Ex Titulares sira, Ulun bot ONU nian iha Timor Leste, Maluk deputado sira, membru guvernu, representante igreza katholika no konviksoins sira seluk, korpu diplomatiku, sosidade sivil no publiku tomak mak ami hadomi.


Kaer Metin Ukun Rasik an, no Hari Nasaun hosi Baze


Ne’e mak vizaun Partido Democrático nian, hodi kaer ukun no bandu, no ida ne’e mak prinsipiu Partido Democrático nian, hodi koloka nia pozisaun politika, iha iventu historiku ida ne’e.


Loron 10 fulan Desembru, loron nebe lori komunidade mundial, inkluindu Timor oan sira, atu hare hikas no halo refleksaun, ba iventu historiku iha tinan 1948, nebe hamoris konsiensia komun ida, hosi nai ulun nasaun lubun ida, nebe tetu no hakotu, atu hahi no hana’i dignidade natureza humana no direitu absulutu, ema ida-ida nian, ba liberdade, justisa, dame, no domin iha mundu rai klaran.


Fulan Dezembru tinan 1975, partikularmente loron 7 molok selebrasaun loron direitus humanus nian, mos loron nebe marka istoria iha vida moris povu no nasaun Timor Leste. Loron ida ne’e importante, tamba iha loron ida , mak mosu konsiensia komun ida, hosi nai ulun Timor Leste nian, hanesan Fransisco Xavier do Amaral, Nicolao dos Reis Lobato, José Ramos Horta, Mari Alkatiri, Rogério Tiago Lubato, Abílio Araújo no sira seluk, hamrik hodi lidera funu kontra invazaun, nebe la dignifika, dignidade natureza humana no direitu absulutu, Timor oan sira nian, hodi hetan ukun rasik an, justisa, dame no domin, iha rai Timor Leste.


Eventu rua ne’e, mak hamoris no haburas ita nia konsiensia humana, nudar Timor nia oan, atu diknifika valor liberdade, justisa, dame no domin, ba ita nia povu rasik, hodi hatutan moris ohin ba aban, nudar Timor nia oan, iha Timor ida deit, mak Timor Leste, hosi Oecusi to’o Jaco , no hosi tasi mane to’o Atauru.


Nai Presidente da Republika, nai Presidente Parlamento Nasional, Premeiro Ministro no publiku tomak.


Hodi tau iha néon ho laran, iventu rua nebe haktuir iha leten, maka Partido Democrático, liu hosi nia bancada parlamentar, haklaken nia mensazen politika ba publiku katak:


Primeiru, Bancada Partido Democratico, apresia no orgulho ba konsensia humana, asembleia konstituante, lideradu hosi Presidente Lu Olo, hodi halo konstituisaun ida nebe, proteze santidade da vida humana, hodi halokon pena de morte no prizaun prepetua. Partido Democrático mos orgulho ba Konstituisaun Timor Leste nian, nebe moris ho karakter humanista, no sai mata dala ba Timor oan tomak, hodi kaer no la’o tuir dalan ukun no bandu nian, hodi hakat ba mundu civilizaun, ho Timor Leste nia identidade no kultura rasik.


Sigundu, Nudar Partido politiku ida, nomos nudar kontinuador atu hari no hametin liberdade, justiça. dame, no domin, maka Partido Democrático deklara katak, Partido Democrático ho nia diresaun tomak, sei fo apoiu moral, politika no intelektual, ba protesaun valor no prinsipiu direitus humanus, nebe haktuir ona iha Konstituisaun RDTL, mos haklean liu tan iha lei no ordem sira seluk, nudar mata dalan ba formasaun ema sai ema, hodi hakat ba mundu civilizasaun, hanesan objectivu final nasaun nian.


Tamba ne’e mos, maka Partido Democratico ka PD, sei difini nia an nudar Partido Determinante, Partido Dame nian, Partido Domin nian, no Partido Disiplinadu, iha eleisaun Presidensial no parlamentar tinan 2012 oin mai. So ho dalan ida ne’e, mak Partido Democratico fiar katak Timor oan sira, sei la monu ba determinasaun, hodi hamrik no hasoru tirania no opresaun hosi ema ba ema, hosi grupu ida ba grupu seluk, no hosi nasaun ida ba nasaun seluk, nebe, fo impaktu hodi satan no hatodan prosesu dezemvolvimentu nasional, nu fin, hasusar no haterus Timor oan tomak, iha prosesu dignifikasaun, ema nudar ema, sai Timor nia oan, iha Timor ida deit, Timor Leste ukun rasik an.


Terseiru, eleisaun presidensial no parlamentar 2012, nudar momentum ida nebe ema iha mundu rai klara, tau hela matan no tilun, hodi hare no rona tuir, Timor oan ida-ida ezerse nia direitu fundamental, ho libre, justu, hakmatek iha nuasa fraternidade, atu hili nia lider no sai lider ba nia povu no nasaun rasik.


Tamba ne’e, maka Partido Democrático, husu ba líder partido hot-hotu, atu motiva malu no fo korazen ba malu, katak ita hotu tenki halo eleisaun presidensial no parlamentar 2012, tuir prisipiu direitus humanu nian, tuir kontituisaun RDTL, no tuir lei no ordem Timor Leste nian, nudar dalan ida atu servi povu no nasaun.


Partido Democratico, mos apela ba ita hotu, lider politiku sira, atu unifika ita nia hanoin no hahalok, hodi hamoris konsensia humana ida, banune, bele tane no hatur liberdade ema ida-idak nian, atu involve an iha aktividade partidaria iha Timor laran tomak, sein tau limitasaun ba malu, no fo nia votus ho hakmatek sein amiasa ba malu hodi vota ba lider ka partidu ida deit.


Se eleisaun presidensial no parlamentar 2012, mak Timor oan ida-ida ezerse nia direitu politiku ho libre, justu no hakmatek, maka refleksaun ida ohin ba loron direitus humanus nian, no luta ba direitu Timor oan nian, hanesan fundador nasaun nian halo iha tinan 1975, sai duni fuan no fini, ba vida moris civilizasaun, aban no bain rua.


Koartu, Partido Democratico mos husu, ba nasaun amigu hot-hotu no ba instituisaun internasional sira nebe halo knar iha Timor Leste, atu fo kontribuisaun pozitivu no akompanhamentu amigavel, sein tau interese pesoal iha eleisaun Presidensial no Parlamentar 2012. Interese nasaun ida nian, kahur ho interese nasaun seluk, sein hare no tetu kbit no nesesidade, identidade no kultura povu no nasaun ida nian, mos sei hasusar no halakon espiritu no prinsipiu fundamental direitus humanus ne’e rasik.


Ami, Timor oan sira, apriende hela lisaun hosi Angola, Ginebisau, Iraq, Libya, Afganistan no sira seluk, kona ba oinsa pratika demokrasia no hala’o governasaun tuir kbit no kontekstu ida-ida nian. Ami presiza lideransa hosi ita bot sira, atu halo boa governasaun, maibe lahos lider atu lidera ami. Ami presiza ita bot sira kbit intelektual atu komporta iha gestaun no administrasaun estadu nian, maibe lahos ita bot sira nia identidade no kultura hodi transforma ami nia originalitas moris no hamoris ami nia an, iha nasaun ukun rasik an hanesan Timor Leste, tuir prinsipiu fundamental direitus humanus, nebe ohin ita selebra hamutuk.


Nai Presidente da Republika, nai Presidente Parlamento Nasional, Premeiro Ministro no publiku tomak.


Deklarasaun politika Partido Democratico, rohan ba ne’e, mai ita hahi malu, sai ema nudar ema, hana’i malu, nudar kriatura maromak nian, no hadomi malu nudar Timor nia oan, hosi abut ida no hun ida, iha Timor Leste ida deit, mak Timor Leste Ukun Rasik An. Obrigado wa’in.


Dili, 10 de Dezembro de 2011

Adriano do Nascimento

Chefe Bancada

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.