VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20091122

INTERVENSAUN BANCADA PARTIDO DEMOCRATICO BA ORSAMENTU GERAL DO ESTADO 2010 IHA PARLAMENTU NASIONAL Dili, 20 Novembro 2010

INTERVENSAUN BANCADA PARTIDO DEMOCRATICO BA
ORSAMENTU GERAL DO ESTADO 2010 IHA PARLAMENTU NASIONAL
Dili, 20 Novembro 2010
----------------------------------------------------------------------

Nai Presidente Parlametu Nasional, mak ami hahi no hana’i.
Nai premeiro Ministro, mak ami hahi ho hana’i.
Maluk deputado sira, Ministro no Secretario estado sira, entidade hot-hotu no povu Timor Leste tomak, mak ami hadomi.

Kaer ukun no bandu iha loron ida ohin, lahos deit ba loron ohin nian, maibe, hun no abut, tahan no funan, hosi ukun no bandu ida agora, tenki sai fuan no fini, ba moris aban no bain rua nian.

Tau iha neon no laran, katak, atu tane no hatur, lia fuan murak, nebe sai mata dalan ba vizaun politika Partido Democratico, nebe mensiona iha leten, lahos buat ida ke fasil, atu hi’it no kahen iha kabas, hodi hakat no la’o tuir dalan moris ema hotu nian, iha rai ida ne’e.

Maske susar atu halore no hatudu, ba ita hot-hotu hodi fihir, maske todan atu lori no hatur, iha ita ida-idak nia liman, hodi tetu, maibe, partido lima; CNRT, PD, PSD, ASDT no UNDERTIM, nebe hamahon-an iha AMP nia okos, hakat dau-daun ba oin, hodi kaer ona ukun no bandu iha rai ida ne’e, no tama ona ba iha tinan 2 fulan 3 nia laran.

Ohin, AMP hatudu tan dala ida, fiar no esperansa ba povu Timor tomak, katak, planu annual no orsamentu Jeral Estadu 2010, sei sai fuan no fini ka investimentu, ba vida moris povu no nasaun, iha tinan 2011 oin mai.

Nai Presidente, maluk sira hotu no publiku tomak mak ami hana’i

Hafoin rona no hare tuir, ezekusaun programa politika AMP durante tinan 2 fulan 3 nia laran. Tetu no hato’o tuir Bancada Partido Democrático nia hanoin, durante prosesu debate iha komisaun no plenaria nia laran, maka, ohin, Bancada Partido Democratico, hakotu no haklaken nia pozisaun politika, katak, iha tinan 2009, AMP halo ona buat diak lubun ida, ba povu no nasaun ida ne’e, mak hanesan tuir mai:

AMP, halo ona buat diak lubun ida, iha nia politika de estabilizasaun estado de direitu. Ita hotu bele hare ho matan, no sinte ho fuan, katak povu iha Timor laran tomak, moris hakmatek hela, no hadia dau-daun sira nia vida moris. povu iha Timor laran tomak, haluha dau-daun ona, no tau dau-daun ba kotuk, hanoin no hahalok, nebe lori ita hotu, monu ba krize politika no militar.

AMP, hatudu no hatur ona, konfiansa no esperansa lubun ida, iha nia politika reforma setor agrikultura. Ita hotu bele hare ho matan, no sinte ho fuan, katak, to’os no natar hosi povu agrikultor sira, barak mak fila no kuda dau-dauk ona. Ne’e mak susesu hosi programa revolusionaria ida, nebe ho berani hodi moderniza setor agrikultura. Moderniza mekanismu no moderniza ekipamentu agrikultor nian, hosi utilizasaun kuda no karau ba iha trator, hosi utilizasaun irigasaun tradisional ba iha modernu.

Ho hanoin atu kontinua hamoris no haburas estabilidade, kresimentu no esperansa moris, AMP mos kaer nafatin nia politika hodi asegura seguransa alimentar. Durante tinan 2009, guvernu AMP hetan susesu bo'ot, iha prosesu halo presaun ba presu ka folin fos, liu hosi politika subsidiu nebe sai hanesan polemika iha rai ida ne’e.

AMP, halo ona buat diak lubun ida, iha nia politika reforma administrasaun no jestaun. Ita hotu bele hare ho matan, no sinte ho fuan, katak, AMP estabelese ona, kuadru legal ba boa governasaun, inkluindo lei ba jestaun finanseira, lei ba funsionalismu publiku, lei ba komisaun Anti Korupsaun, lei ba aprovisionamentu, no lei seluk-seluk tan, nebe bele ona simplifika birokrasia sentralistiku, nebe satan no hatodan prosesu ezekusaun, programa no orsamentu guvernu ida nian.

AMP, halo ona buat diak lubun ida, iha nia politika reforma social. Ita hotu bele hare ho matan, no sinte ho fuan, katak, AMP mantein nafatin, nia politika hodi fo subsidiu ba ferik no katuas sira, ba nune'e, sira bele sosa netik bua no malus. AMP mos, fo nafatin subsidiu ba defisientes sira, no fo pensaun ba veteranu sira, hodi dignifika sira nia luta, no dignifika ema nudar ema. Ho hanoin atu forma ema sai ema, AMP mos haruka ona Timor oan lubun ida, ba estuda iha rai liur.

Susesu hirak ne’e, mak sai tahan no funan hosi ukun AMP nian, susesu hirak ne’e, mak sai fuan no fini, ba ukun AMP iha tinan oin mai, no susesu hirak ne’e, mak konfiansa povu nian ba ukun nain sira, no ba instituisaun estado, iha Republika Democratica de Timor Leste

Nai Presidente, maluk sira hotu no publiku tomak mak ami hana’i

Hafoin rona no hare tuir, programa no orsamentu ba tinan 2010, tetu no hato’o tuir Bancada Partido Democrático nia hanoin, durante prosesu debate iha komisaun no plenaria nia laran, maka, Bancada Partido Democratico, hakotu no haklaken nia pozisaun politika, katak, Bancada Partido Democratico, simu no aprova planu annual no orsamentu 2010 hosi guvernu AMP.

Ho aprovasaun ba planu annual no orsamento 2010, mak lori Bancada Partido Democratico, atu haklaken tan nia konsistensia no komitmentu, katak, Partido Democratico ho nia diresaun tomak, sei fo nafatin apoiu moral, politika no intelektual, hodi realiza no implementa, programa no orsamentu ba tinan 2010.

Razaun nebe lori Bancada Partido Democratico, hodi simu no aprova programa no orsamentu 2010, mak hanesan tuir mai;

Planu annual, nebe guvernu AMP aprezenta, iha duni nia vizaun no misaun, estratezia no asaun, trajectu no indikador, tuir konseitu plataforma lozika nian.

Planu annual 2010, iha duni kualidade intelektual no profesional, tamba tau vizaun estadu hanesan mata dalan, iha nuansa kriasaun fiar malu, entre estadu no nia povu, ho orientasaun estabilidade politika, sosial no ekonomiku.

Planu annual 2010, nebe guvernu AMP aprezenta, iha duni kualidade lideransa, tamba tau perioridade ba politika dezenvolvimentu infrastrutura bazikas, hanesan halo dalan, ahi no be mos. Politika ida ne’e, mak hatan duni preokupasaun no nesesidade povu sira iha base.

Planu annual 2010, iha duni komitmentu no konsistensia ho sensibilidade politika, hodi halo ekspansaun ba programa reforma sosial, nebe dignifika ema nudar ema, no povu Timor Leste, sai Timor nia oan.

Ita hotu bele hare, boa vontade hosi politika ida ne’e, liu hosi pontu hirak tuir mai; a). Kontinua fo rekonhesementu no pensaun ba veteranu no kombatentes sira. b). Fo nafatin asistensia ba ferik no katuas sira, hodi hetan osan uit oan iha fulan-fulan, banune, bele goza netik ukun rasik an ida ne’e, molok sira hakat ba mundu seluk; c). Kontinua ho politika forma ema sai ema, hodi fo bolsu estudu ba povu ki’ik no kiak nia oan sira, hodi kontinua estuda, iha rai liur.

Nai Presidente, maluk sira hotu no publiku tomak mak ami hana’i

Ho hanoin atu fo neon nain no matan moris, ba nai ulun orgaun soberanu sira hotu, liu-liu guvernu AMP, maka Bancada Partido Democratico, deklara nia preokupasaun ba publiku katak:

Bancada Partido Democratico, tau preokupasaun bot, ba prosesu ezekusaun programa no orsamentu annual, hosi tinan ida ba tinan seluk. Guvernu tenki tau konsiderasaun as ba prinsipiu lei jestaun finanseira, orsamento Geral do estado, no lei aprovisionamento.

Bancada Partido Democratico, tau preokupasaun bot, ba ezekusaun politika boa guvernasaun. Tuir Bancada Partido Democratico nia hare, katak, ezekusaun politika boa guvernasaun, sei dauk la’o lolos tuir nia dalan no nia tempu. Pratika korupsaun nebe halo ema hotu tilun manas, sei dauk difini nia termu no nia natureza, mos sei dauk identifika, se mak halo saida, no han osan hira.
Bancada Partido Democratico, tau preokupasaun bot ba ezekusaun politika justisa nian iha rai ida ne’e. Tuir Bancada Partido Democratico nia hare, katak, ezekusaun politika justisa nian, sei dauk la’o tuir nia dalan no nia tempu. Implementador sira interpreta lei tuir nia interese no nesesidade.

Bancada Partido Democratico, tau preokupasaun bot ba setor floresta no meiuambiente, nebe la dun tau atensaun maka’s, iha orsamentu Geral do Estado tinan ida ne’e.

Nai Presidente, maluk sira hotu no publiku tomak mak ami hana’i

Konsiente ba dinamika politika, ezizensia no nesesidade, povu ho nasaun ida ne’e nian, maka bancada Partido Democratico, haklaken nia rekomendasaun, katak:

To’o ona tempu ba guvernu no parlamentu, atu kaer metin prinsipiu lei jestaun finanseira, orsamento jeral do estadu, no lei aprovisionamentu, iha prosesu ezekusaun orsamentu 2010.

To’o ona tempu ba guvernu atu haka’as an hodi ezekuta no implementa lolos, lei funsionalismu publiku, Lei jestaun finanseira, lei ba komisaun anti korupsaun no lei sira seluk, nebe fo kontribuisaun ba estabilidade politika, sosial no ekonomiku.
To’o ona tempu ba Estado Timor Leste, tenki hari empreza estatal ka publiku, ba setor importante hanesan; transporte no telekomunikasaun, eletrisidade no be mos, mina no gas, no mos produtu agrikula, hodi hari sentru logistiku nasional. Razaun nebe motiva ami, atu kria empreza estatal, mak hanesan tuir mai; a). Insentiva ekonomia, liu hosi industria de subtituisaun de importasaun,; b). Halo intervensaun ba merkado hodi hamahon sidadaun nebe la iha poder de compra ka la iha kbit atu sosa; c). Hamosu parseria ho movimentu kooperativista, atu hasa’e produktividade nasional.

Husu ba Guvernu, atu halo planu annual no orsamentu tinan oin mai, guvernu tenki tau ona programa no orsamentu naton, ba setor floresta no miuambiente, banune, rai ida ne’e, bele hamahan nia povu ho tahan matak hosi ai horis, no bele hamorin nia povu, ho funan nebe nabilan.
Nai Presidente, maluk sira hotu no publiku tomak mak ami hana’i

Intervensaun politika Bancada Partido Democratico, mak rohan ba ne’e. Mai ita hamutuk, hakat ba oin nafatin. Fiar ba povu, no fiar ba ita nia an rasik, nudar nai ulun, ba nasaun joven ida ne’e. Parabeins no obrigado wain.

Dili, 20 Novembru 2010

Adriano do Nascimento
Presidente Bancada

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.