VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20080810

VPM Dr. Jose Luís Guterres ninia visita ba Portugal

Lisboa, 10 de Agosto de 2008

FH - VPM José Luis Guterres (JLG) nia hiit-an mai Lisboa, kapital Portugal nian, mai tuir surumutuk Cefes Estados no Governo CPLP nian, nebe hahu husi loron 24 to´o ba 25 fulan Julho tinan 2008. Rai Timor LoroSae (Leste) mai tuir surumutuk ne´e maka Presidente Republika (PR), José Ramos Horta (JRH), tamba PM Xanana Gusmao labele mai, neduni Vice PM (VPM) José Luis Guterres (JLG) maka mai lori naran IV Governo Constitucional (IV GC).

Iha ninia visita nudar representante no lori IV GC nia naran,VPM JLG hasoru malu ho nai ulun no ukun nain Portugal nian sira, hanesan Cefe Governo ka PM Portugal nian José Socrates, Presidente Parlamento Nasional (PN), Jaime Gama, grupos Parlamentares sira nebe iha representasaun iha PN Portugal nian, hanesan: PS, PSD,CDS/PP,PCP no Blogo de Esquerda. VPM JLG hato´o ba nai ulun no ukun nain Portugal nian sira konaba politika IV GC, saida maka halao ona no saida maka atu halao. Buat nebe maka IV GC halao ona hanesan: resolve dadaun ona Problema deslokadus internus, problema Peticionarios, despartidirizasaun ba funsaun publika. Ne´e problemas sira nebe maka sai hanesan «Herança» husi Governo Fretilin (husi I,II no III Governo Constitucional). Iha parte Polika Social (PS), IV GC halao dadaun servisu konaba antigo kombatentes ba libertasaun nasional, liu husi fo Pensaun ba sira nia moris, pensaun ba ferik no katuas sira no ba sira nebe moras ka labele halo buat ida (invalido). Hato´o mos ba nain ulun no Ukun nain Portugal nian konaba IV GC ne´e «Governo de Inclusão Nacional (GIN)», iha elementus husi Partido Politikus hotu-hotu, inkluindo Fretilin, husi grupo akademikus sira, sira husi antigo kombatentes, husi sira nebe maka uluk servisu iha administrasaun Indonesia nian.
IV GC maka lolos GIN, nebe tau pratika, modelo GIN nebe Fretilin faksaun Mari Alkatiri nian defende ne´e, teoria deit, iha pratika la hatudu, hare husi I, II no III GC, tenik José Luis Guterres nudar ulun bot faksaun Fretilin Mudanças (FM).

Konaba Governasaun, IV GC servisu hamutuk ho auditoriu Internasional hodi halao auditorio ba servisu no konta IV GC nian. Konaba «Execusão Orçamento Geral do Estado (OGE) » tuir relatorio nebe VPM hato´o ba personalidade Estado Portugues nian, nebe FH iha acesso, execusão OGE transitoriu 2007 (husi fulan Julho-Desembro) atingi 90 %. Iha mos relatoriu ba periudo ba «estado de sitio» hahu husi loron 11/02, nebe ninia resultadu final «100%» sucesso, tamba:hare husi sorin, operasaun halibur, ne´e operasaun nebe sucesso bot, kaer sira nebe maka hola parte ba «atentado» iha loron (11/02) hasoru PR JRH no PM Xanana Gusmao, nem gasta kilat musun ida, ema ida la mate, lori sira hotu ba hasoru Justisa (ça).

Konaba politika mina rai nian, katak osan nebe maka tau iha Banko Nova York ne´e hasai hodi halao programa Governo nian ba desenvolvimentu nasional, tamba saida maka AMP la konkorda ho politika nebe maka Fretilin nian konaba ida ne´e. Ida (1),se osan tau deit iha Banko rai liur nian, ninia perigo mos maka ne´e:Osan USD dollar ne´e ninia folin sae tun hela deit. Neduni Dollar USA sae ita kala sae hotu nia monu ita laos monu deit maibe monu to´o rabat rai. Rua (2), Folin sasan nebe maka ita precisa investe ba infra-estrutura ninia folin ohin ho tinan sanulu tan la hanesan, neduni diak liu hasai osan ne´e balun hodi ba sosa material konstrusaun infra-estrutura hodi halo hanesan investimentu ba aban bai rua. Klaru hasae osan liu husi gestaun nebe transparente, hatutun VPM JLG. Investimentu ba aban no bai rua, mos hanoin iha gerasaun futuro.

Hanoin sira ne´e ho tan hanoin seluk maka VPM JLG waihira hasoru malu ho Nain ulun no Ukun nain Portugal nian hato´o ba sira saida maka IV GC ninia politika, ninia hare, ninia misaun ba Rai Timor LoroSae (leste). Ba FH, VPM dehan “«hato´o ba sira, atu nune sira bele tetu didiak, saida maka informasaun nebe mai husi Governo no IV GC halao dadaun no sei halao tan seluk, no saida maka informasaun nebe sira simu husi lider oposisaun Mari Alkatiri»”. Neduni, presensa VPM JLG nian iha Portugal, maske deskreta mai lori mensagem Governo nian hatou ba autoridade Portugal nian. Impaktu ba opiniaun publika Portugal nian iha,hare deit, iha delegasaun PR Ramos Horta nian, mos mai tuir eis-PM Mari Alkatiri, maibe iha ninia estadia iha Portugal, Mari Alkatiri laos ona sai hanesan atensaun ba mas media ka pers, hanesan nia mai visita ida dala uluk iha fulan Junho, tamba deit nia la hetan ona atensaun, neduni boleia netik husi PR Ramos Horta, maka dala ruma koalia ba pers temi netik estrategia politika Mari Alkatiri ho Fretilin, ho lian seluk «PR Ramos Horta sai fali hanesan porta voz Mari Alkatiri nian».

Hasoru malu ho personalidade Timor oan no estudante sira:

VPM JLG ninia visita mos, fo mos biban ba hasoru malu ho personalidade Timor oan sira no estudantes sira. Personalidade Timor oan sira, hasoru malu deit iha Hotel, maibe surumutuk ho Estudantes sira halo iha Coimbra (26/07), hare surumutuk ne´e iha noticias iha ATConline (http://www.uc.pt/atc), uma lulik (www.umalulik.blogspot.com) no Forum Haksesuk (FH), (edisaun FH, 06/08). VPM iha Coimbra hato´o Programa no politika IV GC nian konaba saída maka IV GC ninia hanoin no hakarak ba Rai Timor LoroSae (RTL), hare no sani fila fali FH (edisaun FH, 06/ 008). Haktuir VPM JLG ba estudante sira, bandeira IV Governo Constitucional nian maka ne´e:«Ukun ho Domin no Paz»no lema maka «Hamutuk harii RDTL».

Sira seluk ninia hanoin konaba VPM JLG:

Saida maka estudantes no komunidade Timor oan hanoin konaba VPM JLG ninia intervensaun. Tuir Gaspar Sobral, Timor oan nebe maka hela kleur ona iha Coimbra, Profisionalmente nia sirvisu iha Topografia ka sukat rai nian, iha ninia área servisu nian iha rekonecimentu ninia skill no profisionalismo iha Portugal no Europa, tuir ninia avaliasaun ba VPM JLG ninia diskursu katak :“Nia fiar ba Governo ida ne´e no lideransa Xanana Gusmão ho José Luis Guterres nian, sei lori Timor ba oin, konstroe demokrasia nebe saudável. Tenik tan Sobral, fiar ba Lugo ka José Luis Guterres, ema nebe humilde, simu ema hotu nia hanoin, promove dialgo, líder hanesan ne´e maka lori Timor ba oin”. Estudantes sira seluk, realsa ba kapacidade VPM José Luis Guterres nian hodi promove dialog, liliu iha surumutuk nebe nia hatan ba lian sira nebe maka estudante sira foti, no mos ninia kapacidade konaba promove dialogo ho sira deslokadus interno sira. Hanoin geral ba postura lideransa VPM José Luis Guterres nian konvence ba estudantes sira!
Lisboa, 10 Agosto de 2008
Email:fhaksesuk@gmail.com

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.