VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20080807

Ramos Horta ninia visita mai Portugal

Iha fulan Julho laran Presidente Ramos Horta, halo visita ba dala rua (2) nudar Presidente Republika RDTL nian, no liu fulan lima (5) wainhira hetan atentado 11/02, Ramos Horta hit-an mai Portugal, mai tuir surumutuk CPLP nian, nebe halibur iha Lisboa, Cefe Estado no Governo CPLP nian. Iha Ramos Horta ninia delesasaun, lori mos Mari Alkatiri, eis-PM, D.Ximenes Belo no Abilio Araujo, Presidente PNT.

Iha Ramos Horta ninia visita mai Portugal, iha nota ruma maka atu hakerek iha Forum haksesuk (FH), konaba ninia: mediatika nudar centro ba imprensa ka media ninia atensaun; ninia komportamentu nudar estadistas; ninia ligasaun ho komunidade Timor oan; kebra regras protokolar.

Ida (1); Ramos Horta ladun atrae media ninia atensaun

Molok hahu cimeira CPLP nian, hanoin katak ho Ramos Horta ninia participasaun iha Surumutuk ne´e nia maka sai nudar «estrela ka bintang», liliu nia maka sai nudar media ninia atensaun, maibe wainhira hare iha cimeira, Ramos Horta laos nudar figura nebe principal. Presidente nebe maka sai nudar centro atensaun ba media maka Presidente Brasil nian Lula da Silva, iha jornal sira hotu, radios, TVs, hotu-hotu fo destake ba Lula da Silva. Ramos Horta ladun hetan atensaun mediatika hanesan ema hotu hein.

Wainhira Ramos Horta fila iha loron quarta (30/07) iha loron quinta (31/07), GNR mai husi Timor, iha sira ninia aviaun mai tuir Labarik Timor oan ida, nebe hetan moras iha ulun no matan, naran Natalia, mai halo tratatamentu iha Hospital Sâo Joao Porto. Iha sexta (01/08), Noticias TVS hot-hotu fo destake ba «operasaun konaba Natalia nian iha Hospital S. Joao Porto». Iha duni loron ne´e, noticias TV SIC kalan, Jornalista Pedro Cruz halo reportagem husi Hospital Sâo Joao Porto. Iha segunda (04/08), RTP mos halo programa direktu husi Hospital Sao Joao Porto, ho jornalista Paula Rebelo. Iha ne´e ita hare katak TVS sira fo liu atensaun mediatika ba Natalia do ke Ramos Horta nudar Presidente no Premio Nobel da Paz. Maske ninia entrevista balun ba jornal hanesan expresso (26/07), Jornal Ovar (27/07), Diario de Noticias (DN,23/07) maibe iha ne´e hakarak halo komparasaun ho Natalia, wainhira TVS halo kobertura, Ramos Horta ba halo entrevista iha TV Sicnoticias (Canal Cabo), iha loron Segunda (28/07, tuku 21:00, hora Portugal). Entrevista iha Sicnoticias, ne´e laos canal nakloke (canal aberto) tamba iha canal Cabo, laos emar Portugal oan sira iha acesso ba canal ida ne´e. Maibe kobertura ba Natalia fo iha canal nebe nakloke (canal aberto), ema Portugal oan sira hot-hotu, husi kiik to´o bo´ot hetan acesso, neduni ninia impaktu ba opiniaun publika ne´e makas liu fali do ke TV canal Cabo.

Rua (2); Ninia komportamentu nudar estadistas

Iha ninia visita oficial nudar Presidente Republika halo deklarasaun barak maka la koresponde nudar ema «estadista», dala barak maka buat nebe labele koalia nia koalia, hanesan «Timor sei deve osan iha CPLP tinan tolu nia laran», deklarasaun ne´e halo ba Jornal Diário de Noticias (DN,23/07, pag.17). Ramos Horta haluha tiha katak iha tinan tolu (3) nebe maka Timor deve osan ba CPLP ne´e, Nia mos iha «responsabilidade directa no indirecta». Tamba Timor deve osan tinan tolu (3) hahu husi 2005 to´o ba 2007, iha tinan 3 ne´e Ramos Horta okupa kargo nudar Ministro Negocio Estrangeiro no Cooperasaun (MNEC) no Primeiro Ministro (PM). Iha parte seluk, Ramos Horta defende eleisaun antecipada, iha ninia deklarasaun ba Expresso (26/07, pag.30). Deklarasaun nebe ladun iha fundamentu juridiku-konstitucional.

Tolu (3); Ninia ligasaun ho Komunidade Timor oan

Iha ninia programa, Presidente Ramos Horta mos atu halo surumutuk ho Komunidade Timor oan iha Lisboa, iha loron segunda (28/07), iha Museu Oriente, maibe Presidente Republika kancela tiha surumutuk ne´e. Iha sabadu (26/07), Presidente Ramos Horta, hit-an ba to´o Fatima ba hamulak, nebe tuir programa katak atu ba mos Timor oan sira, maibe Timor oan sira nebe maka ba iha Fatima maka funcionarios Embaixada nian no staff viagem Presidente Republika nian. Vice PM (VPM) José Luis Guterres deit mak ba halo surumutuk ho estudantes sira iha Coimbra, hare Forum Haksesuk (FH,06/08).

Presidente Republika kancela surumutuk ho Komunidade Timor oan, mosu leitura oi-oin: (1) Balun dehan fali, ho Ramos Horta ninia visita ne´e la iha kobertura mediatika husi Media, nebe hanesan Ramos Horta ninia hakarak. (2) Timor oan sira mos ladun entusiasmado ho visita Presidente Republika nian ne´e.

Hat (4); Kebras regras protokolar

Tuir regras protokolar ne´e, iha cimeira Cefe Estado no Governo, sira nebe maka kaer ka okupa kargo hanesan Presidente Republika, PM ka Vice PM, MNEC ka Direktor Nacional Politika Externa, Embaixador no Diplomatas sira deit mak ba tuir cimeira ne´e. Neduni representante Timor nian, maka Presidente Republika, Ramos Horta,VPM José Luis Guterres, MNEC la mai neduni iha Direktor Nacional Politika Externa Cosntancio Pinto maka representa, Embaixador no conselheiro Emabaixada maka ba tur iha kadeira tolu (3) nebe maka reserva iha cefe estado ho Governo nian ne´e. Kebra protokolo tamba, Ramos Horta lori fali ninia convidado sira hanesan:Dr.Mari Alkatiri, Dr.Abilio Araujo no D.Ximenes Belo. Iha cimeira convidados, iha tribuna ba sira rasik. Kasu ne´e konkretu, sira nebe maka iha direitu ba tur iha cimeira ne´e iha Presidente Ramos Horta no VPM José Luis Guterres ninia kotuk maka: Embaixador, Direktor Nacional Politika Externa, Conselheiro Embaixada ka diplomata assuntus multilaterais nian nebe destakado ba CPLP!
Iha ne´e mak ita haré Timor Leste nia participação unika no la hanesan ho Nasaun sira seluk husi CPLP.

Lisboa, 08-08-2008

Forum Haksesuk
email:fhaksesuk@gmail.com

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.