VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20170521

DELARASAUN BANCADA PARTIDO DEMOCRÁTICO HODI HALO HOMENAJEN BA ENG. MÁRIO VIEGAS CARRASCALÃO


Sua Excelência Senhor Presidente do Parlamento Nacional
Excelentissimo  Senhor Vice Presidente do Parlamento Nacional
Maluk Deputado sira, Membros do Governo, familia enlutada, público no Povo Timor-Leste tomak, mak ami hadomi.

“Não perdi a capacidade de sonhar, de lutar, de realizar. Não vou cruzar os braços. Não vou desistir....Juntamente com os meus compatriotas timorenses vou continuar a lutar por um Timor melhor.”

Ne’e mak lia fuan husi Eng. Mário Viegas Carrascalão nian, lider histórico Timor nian ida, nebe iha momento dificil sempre hela iha povo nia leet, hodi luta hamutuk ho povo, no rai Timor nebe independente hodi moris diak no dignu. 

Ohin, Timor oan hotu-hotu sei la rona tan lia fuan murak hanesan ne’e, hosi belun bot Eng. Mário Viegas Carrascalão. Hahu aban, ita hotu sei le deit ona nia hanoin no lia fuan kmanek hirak ne’e iha surat tahan, no hanoin hikas nia hahalok diak hosi Eng. Mário Viegas Carrascalão liu hosi fotografia no filmajen. 

Tamba ne’e, mak ohin iha Uma Fukun ida ne’e, Bancada Parlamentar Partido Democrático, hamutuk ho lideransa no estrutura Partido Democrático tomak, ho laran no neon tomak, fo homenagem no honra ikus liu, ba saudoso Eng. Mário Viegas Carrascalão, um dos líderes históricos iha Timor-Leste, basa, Mário Viegas Carrascalão sempre, haka’as an hodi contribui ba solução pacífica ba problema Timor nian.  

Nudar Partido Jerasaun foun, Partido Democrático deklara ba públiku hodi fo onra katak, Eng. Mário Viegas Carrascalão fo ona obra monumental nebe brilhante teb-tebes, hodi dignifika povu Timor-Leste, mak hanesan tuir:

1). Eng. Mário Viegas Carrascalão halo revolução iha educação hodi haruka Timor rihun ba rihun hodi estuda kursu oi-oin iha Ensino Secundário no Universidade iha Indonésia laran tomak. Atu Timor oan hirak ne’e bele hetan asesu ba edukasaun no estuda ho didiak, Governador Mário Viegas Carrascalão hamosu politika ida hodi fo bolsa de estudu ba Timor oan sira nebe iha valor diak. Governador Carrascalão, hakarak duni prepara inteletual Timor oan ba futuru, tanba ne’e, maski nia hatene hela estudante sira contra ocupação Indonésia nian, no lori bolsa de estudo hodi financia actividade clandestina nian, nia la halo termina bolsa de estudu no la hasai estudante sira husi universidade. Ho Formação no preparação ba Timor oan sira nebe halo husi Eng. Mário Viegas Carrascalão, mak ohin loron, iha era Timor-Leste independente, joven sira ne’e sai recurso humano fundamental ba Timor-Leste ukun-rasik-an hodi had’ia povu no nasaun nia moris;

2). Alein de ida ne’e, Eng. Mário Viegas Carrascalão hari mos Universidade ida, nudar primeira universidade iha Timor-Leste. Universitas Timor Timur (UNTIM) nebe nia harii, ikus mai sai baze resistência estudantil sira nian hodi halo konsensializasaun no mobilizasaun politika hodi contra ocupação Indonásia. Hosi politika hirak ne’e, lori estudante Timor oan iha Universitas Timor Timur (UNTIM) no iha Indonésia sai força vanguarda resistência nian iha Indonésia nia rai laran rasik;

3). Maski ocupa posição oi-oin iha periodo ocupação Indonésia nian, Eng. Mário Viegas Carrascalão mos halo política prática lubun ida iha momento nebe susar. Nia hatan comandante Xanana Gusmão nia convite hodi hetan malu iha Larigutu, iha encontro ida nebe conhecido ho “Conversação da paz”. Encontro Larigutu atinge objetivo rua, primeiro hatudo ba mundo katak, Timor oan sira sei halo Resistência armada hasoru ocupação Indonésia, no segundo fo tempo ba Comandante Xanana Gusmão hodi reorganiza rezistênsia, iha vila ka iha ai-laran. Ne’e vitoria política ida husi Resistência nian.  Nia mos serviço hamutuk ho Dom Carlos Felipe Ximenes Belo no Igreja Timor, hodi lori Amo Papa João Paulo II mai Timor iha 1989, nudar 1º passo hodi lori hikas problema Timor-Leste nian iha mundo internacional nia klaran. Ne’e vitória seluk ba Resistência tamba Papa João Paulo II ho jornalista internacional sira haree rasik ho matan katak povo Timor la kohi duni integração, maibe hakarak ukun-rasik-an; 4). Eng. Mário Viegas Carrascalão iha papel boot no determinante tebes hodi halo abertura Timor-Leste ba rai-li’ur. Abertura ida ne’e lori vantagem boot ba Resistência, tamba ema husi rai li’ur bele tama mai Timor-Leste hodi haree rasik ho matan, kona ba Timor oan sira nia moris, nia luta ba ukun-rasik-an. Cobertura nebe jornalista sira halo ba manifestação ho massacre 12 de Novembro 1991, lori ona viragem politika ba Timor-Leste, deve mos ba esforsu husi Eng. Mário Viegas Carrascalão nian, tanba nia mak convence Presidente Soeharto hodi loke Timor nebe fechado durante tinan barak nia laran, hodi permite ba ema estrangeiro sira bele tama mai Timor.

Ho aktus politukus hirak nebe mensiona iha leten, Eng. Mário Carrascalão continua mehi nafatin ba Timor-Leste nia ukun-rasik-an, hanesan nia rasik ikus mai hakerek hodi dehan: Em todos os anos da minha existência, lutei e sonhei por um Timor-Leste independente, onde todos os Timorenses pudessem ter um lugar ao sol, onde todos pudessem viver em condições iguais”. 

Tamba nia luta hirak ne’e mos, mak iha Timor-Leste independente,  Eng Mário Viegas Carrascalão hetan fiar husi Povu hodi sai membro Assembleia Constituinte no membro do Parlamento Nacional iha Uma Fukun ida ne’e. Iha tempu ukun AMP nian, nia mos hetan fiar husi Primeiro Ministro, Xanana Gusmão, hodi sai 2º Vice-Primeiro Ministro iha 4º Governo Constitucional. Ne’e mak verdadeiro herói no combatente ba preparação quadros Timor oan sira, no merece hetan condecoração nebe fo ona husi Presidente Taur Matan Ruak.  

Ikus liu, Bancada Partido Democrático, lori Líderes, militantes no simpatizantes Partido Democrático nia naran, apresenta ami nia profundu sentido de pesar á sua querida esposa Sra. Helena Stoffel Carrascalão e filhos, Pedro e Sónia no mos ba familia boot Carrascalão, nebe lakon ona aman diak, líder no aman diak Nação Timor nian ida.

Adeus, Adeus, no Adeus Eng. Mário Viegas Carrascalão, líder histórico no Aman ba Rekurus Humanos Timor nian.

Adriano do Nascimento
Vice Presdente Bancada Partido Democrático

Dili, 22 de Maio de 2017

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.