Sua Excelência Senhor Presidente do Parlamento
Nacional
Excelentissimo
Senhor Vice Presidente do Parlamento Nacional
Maluk Deputado sira, Membros do Governo, familia
enlutada, público no Povo Timor-Leste tomak, mak ami hadomi.
“Não perdi a capacidade de
sonhar, de lutar, de realizar. Não vou cruzar os braços. Não vou desistir....Juntamente com os meus
compatriotas timorenses vou continuar a lutar por um Timor melhor.”
Ne’e mak lia fuan husi Eng. Mário Viegas Carrascalão nian,
lider histórico Timor nian ida, nebe iha momento dificil sempre hela iha povo
nia leet, hodi luta hamutuk ho povo, no rai Timor nebe independente hodi moris diak no
dignu.
Ohin, Timor
oan hotu-hotu sei la rona tan lia fuan murak hanesan ne’e, hosi belun bot Eng. Mário Viegas
Carrascalão. Hahu aban, ita hotu sei le deit ona nia hanoin no lia fuan kmanek
hirak ne’e iha surat tahan, no hanoin hikas nia hahalok diak hosi Eng. Mário Viegas Carrascalão liu
hosi fotografia no filmajen.
Tamba ne’e, mak ohin iha Uma Fukun ida ne’e,
Bancada Parlamentar Partido Democrático, hamutuk ho lideransa no estrutura
Partido Democrático tomak, ho laran no neon tomak, fo homenagem no honra ikus
liu, ba saudoso Eng. Mário Viegas Carrascalão, um dos líderes históricos iha Timor-Leste, basa, Mário Viegas Carrascalão sempre,
haka’as an hodi contribui ba solução pacífica ba problema Timor nian.
Nudar Partido
Jerasaun foun, Partido
Democrático deklara ba públiku hodi fo onra katak, Eng. Mário Viegas Carrascalão fo ona obra
monumental nebe brilhante teb-tebes, hodi dignifika povu Timor-Leste, mak
hanesan tuir:
1). Eng. Mário Viegas Carrascalão halo
revolução iha educação hodi haruka Timor rihun ba rihun hodi estuda kursu oi-oin
iha Ensino Secundário no Universidade iha Indonésia laran tomak. Atu Timor oan hirak ne’e
bele hetan asesu ba edukasaun no estuda ho didiak, Governador Mário Viegas Carrascalão hamosu
politika ida hodi fo bolsa de estudu ba Timor oan sira nebe iha valor diak. Governador Carrascalão, hakarak duni prepara
inteletual Timor oan ba
futuru, tanba
ne’e, maski nia hatene hela estudante sira contra ocupação Indonésia nian, no lori bolsa de
estudo hodi financia actividade clandestina nian, nia la halo termina bolsa de estudu no la hasai estudante sira husi
universidade. Ho Formação no preparação ba Timor oan sira nebe halo husi Eng.
Mário Viegas
Carrascalão, mak ohin loron, iha era Timor-Leste independente, joven
sira ne’e sai
recurso humano fundamental ba Timor-Leste ukun-rasik-an hodi had’ia povu
no nasaun nia moris;
2). Alein de ida
ne’e, Eng. Mário Viegas Carrascalão hari mos Universidade ida, nudar primeira universidade iha Timor-Leste. Universitas Timor Timur
(UNTIM) nebe nia harii, ikus mai sai baze resistência estudantil sira nian hodi halo
konsensializasaun no mobilizasaun politika hodi contra ocupação Indonásia. Hosi politika
hirak ne’e, lori estudante Timor
oan iha Universitas
Timor Timur (UNTIM) no iha Indonésia sai força vanguarda resistência nian
iha Indonésia nia rai laran rasik;
3). Maski ocupa posição oi-oin iha periodo ocupação
Indonésia nian, Eng.
Mário Viegas
Carrascalão mos halo política prática lubun ida iha momento nebe susar. Nia hatan comandante Xanana
Gusmão nia convite hodi hetan malu iha Larigutu, iha encontro ida nebe
conhecido ho “Conversação da paz”. Encontro Larigutu atinge objetivo rua,
primeiro hatudo ba mundo katak, Timor oan sira sei halo Resistência armada hasoru
ocupação Indonésia, no segundo fo tempo ba Comandante Xanana Gusmão hodi reorganiza
rezistênsia, iha
vila ka iha ai-laran. Ne’e vitoria política ida husi Resistência nian. Nia mos serviço hamutuk ho Dom Carlos Felipe
Ximenes Belo no Igreja Timor, hodi lori Amo Papa João Paulo II mai Timor iha
1989, nudar 1º passo hodi lori hikas problema Timor-Leste nian iha mundo
internacional nia klaran. Ne’e vitória seluk ba Resistência tamba Papa João Paulo II ho
jornalista internacional sira haree rasik ho matan katak povo Timor la kohi duni integração, maibe hakarak
ukun-rasik-an; 4). Eng. Mário Viegas Carrascalão iha papel boot no determinante
tebes hodi halo
abertura Timor-Leste ba rai-li’ur. Abertura ida ne’e lori vantagem boot ba
Resistência, tamba ema husi rai li’ur bele tama mai Timor-Leste
hodi haree rasik ho matan, kona ba Timor oan sira nia moris, nia luta ba
ukun-rasik-an. Cobertura nebe jornalista sira halo ba manifestação ho massacre
12 de Novembro 1991, lori ona viragem politika ba Timor-Leste,
deve mos ba esforsu husi Eng. Mário Viegas Carrascalão nian, tanba nia mak convence Presidente Soeharto hodi loke Timor
nebe fechado durante tinan barak nia laran, hodi permite ba ema estrangeiro
sira bele tama mai Timor.
Ho aktus
politukus hirak nebe mensiona iha leten, Eng. Mário Carrascalão continua mehi nafatin ba Timor-Leste nia ukun-rasik-an, hanesan nia
rasik ikus mai hakerek hodi dehan: “Em todos os anos da minha existência, lutei
e sonhei por um Timor-Leste independente, onde todos os Timorenses pudessem ter
um lugar ao sol, onde todos pudessem viver em condições iguais”.
Tamba nia luta hirak ne’e mos, mak iha Timor-Leste
independente, Eng Mário Viegas Carrascalão hetan
fiar husi Povu hodi sai membro Assembleia Constituinte no membro do Parlamento Nacional iha Uma
Fukun ida ne’e. Iha
tempu ukun AMP nian, nia mos hetan fiar husi Primeiro Ministro, Xanana Gusmão, hodi sai
2º Vice-Primeiro Ministro iha 4º Governo Constitucional. Ne’e mak verdadeiro
herói no
combatente ba preparação quadros Timor oan sira, no merece hetan condecoração
nebe fo ona husi Presidente Taur Matan Ruak.
Ikus liu, Bancada Partido Democrático, lori Líderes, militantes no simpatizantes Partido Democrático nia naran, apresenta ami nia profundu sentido de pesar á sua
querida esposa Sra. Helena Stoffel Carrascalão e filhos, Pedro e Sónia
no mos ba
familia boot Carrascalão, nebe lakon ona aman diak, líder no aman diak Nação Timor
nian ida.
Adeus, Adeus, no Adeus Eng. Mário Viegas Carrascalão, líder histórico no Aman ba Rekurus
Humanos Timor nian.
Adriano do Nascimento
Vice Presdente Bancada Partido Democrático
Dili, 22 de Maio de 2017
Sem comentários:
Enviar um comentário
Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.