VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20070721

LU´Olo? Se maka la interpreta Konstituisaun RDTL?

Lu´olo ninia deklarasaun iha STL (19/07), nia dehan «Fretilin Tenki», buat ida tenki hanesan karik hakarak ka lakohi Fretilin maka Harii Governo.

Interesante tan, Lu´olo bolu Partido Oposisaun sira, PR no opiniaun publika atu interpreta K-RDTL. Tuir Lu´olo interpretasaun ba K-RDTL maka: Fretilin tenki indigita PM foun no harii Governo.

Maibe hare husi Lu´olo ninia deklarasaun hatudu momos katak: Lu´olo interpreta artigo 106 ne´e sorin balun deit tamba nia le la kompletu ka la hatene interpreta duni K-RDTL. Moluk atu hatan ba lia bolu Lu´olo nian hodi interpreta K-RDTL, uluk nanain Forum Haksesuk bolu mos Lu´olo atu le ka sani artigo 106 ne´e kompletu laos rohan deit. Artigo 106 hakerek nune: (...) "O Primeiro Ministro é indigitado pelo partido mais votado ou pela aliança de partidos com maioria parlamentar e nomeado pelo Presidente da República, ouvidos os partidos políticos representados no Parlamentos Nasional. Os restantes membro de Governo são nomeados pelo Presidente da República, sob proposta do Primeiro Ministro".

Diak Liu Lu´olo mos tenke le ka sani artigo 106 ne´e kompletu, se lae, Lu´olo ninia interpretasaun ne´e roh-rohan deit. Se interpreta roh-rohan deit, ninia resultadu mos hanesan mos roh-rohan deit. Tamba interpreta roh-rohan deit, neduni koalia lia sira hanesan «Tenkika ka harus», utiliza termo sira hanesan ne´e laos «convidativo» ba halo dialog iha kontextu demokrasia!


Forum Haksesuk

http://www.suaratimorlorosae.com/details.php?id=9810&now=2007-07-19
Edition: 19 July 2007
Fretilin Tenki Kaer Governu ho PM Rasik
DILI – Prezidenti Partidu Fretilin, Francisco Guterres Lu-Olo deklara katak Fretilin nebee manan iha eleisaun parlamentar tenki kaer governu no indizita nia ema atu sai Primeiru Ministru, .
“Konstituisaun artigu 85 fo kompetensia ba PR, maibe, partidu ida mais votadu mak indizita PM. Portantu mais votadu Fretilin mak tenki kaer governu, forma governu i nia ema mak tenki sai PM laos interpretasaun Prezidenti Republika,” Lu-Olo hatete lia hirak nee ba STL iha Parlamentu Nasional, Kuarta (18/07).

Nia deklara katak Fretilin la hetan maioria absoluta iha eleisaun nee. Maibe, ba votus nee Fretilin hetan. Fretilin mos halo reuniaun hamutuk ona ho partidu CNRT inklui partidu seluk nebee hetan asentu iha PN, nebee PR mak konvoka. Maibe, Fretilin la halo reuniaun separadu ho CNRT. Fretilin mos kontinua nafatin halo negosisaun i iha indikasaun hanoin nebee diak fo ba Fretilin. To tempu Fretilin sei fo sai kona ba partidu nebee deit mak Fretilin senti seguru atu avansa ba oin.

“Ami sei kontaktu nafatin ho partidu politiku sira para forma governu nee para hametin paz no estabilidade. Fretilin hakarak forma governu inkluzaun. Fretilin avansa nafatin deit. Uluk ba hasoru morteiru no kainhaun. Fretilin preparadu nafatin karik, akontese eleisaun antisipada,” Lu-Olo esplika.

Aliansa Maioria Parlamentar (AMP) nebee kompostu husi partidu CNRT, Koligasaun PSD/ASDT no PD, hakarak forma governu, tuir Lu-Olo, tenki estuda didiak konstituisaun no tetu lai konsikuensia uluk.

Lu-Olo hatete Aliansa hodi biit atu forma governu, maka tenki estuda no interpreta konstituisaun nee halo didiak. Tenki hanoin no sukat konsikuensia halo didiak antes atu hola pozisaun ida nee.

Balu hatete katak aliansa maioria iha parlamentar para atu forma governu. Maibe, aliansa nee sai hanesan alternativu sekarik partidu seluk nebee mak manan iha eleisaun la konsege forma governu ou nia kaer governu mak aliansa nee hamonu tiha fali iha dala klaran, bele hola alternativu seluk.

Hatan konaba Prezidenti Republika (PR) mos apoia forma governa ikluzaun, maibe laos Fretilin mesak, Lu-Olo hatete, iha konstituisaun koalia klaru ona katak PR tenki interpreta didiak konstituisaun, laos interpreta tuir PR nia hakarak.

Konaba AMP nebee rekuja atu hamutuk Fretilin, Lu-Olo hatete, Fretilin la obriga. Tanba prinsipiu Prezidenti PSD, Maria Viegas Carascalao hatete katak nia haree Fretilin moruk la kohi hamutuk ho Fretilin.

“Sr. Mario Carascalao lakohi hamutuk ho Fretilin, ami hatoo obrigada barak. Ate uluk, agora no abanbainrua nia hatete lakohi nafatin Fretilin, i Fretilin la obriga,” Lu-Olo dehan.

Fretilin sei buka kontaktu nafatin ho partidu sira, mesmu husi partidu seluk atu bele halo aliansa ka bloku maioria forma governu inkluzaun tuir vizaun Fretilin nian.

Husi parte seluk buka ema partidu seluk, Fretilin mos hakarak buka kontaktu ho ema independenti para bele sai hanesan komponenti ba governu nian. Ho CNRT Fretilin halao nafatin dialogu too tempu nebee iha desizaun definitivu konaba formasaun governu. Karta nebee Fretilin simu la aprezenta kondisaun, maibe sira manifesta preokupasaun katak atu garante paz no estabilidade.

Iha parte seluk, partidu aliansi hakotu ona katak sira sei la kohi atu forma governu ho Fretilin.

“Ami hetan fiar husi povu laos atu forma governu ho Fretilin,” katak prezidenti PSD, Mario Viegas Carrascalao hafoin hasoru malu ho prezidenti CNRT Xanana Gusmao iha Sede Sentral CNRT, Tersa (17/7).

Antes nee, Prezidenti Republika, Jose Ramos Horta fo ona hanoin katak lideransa partidu politiku hotu tenki hamutuk atu forma governu grande inkluzaun. Maibe, tuir Horta, governu nee laos governu grande inkluzaun versaun Fretilin nian.ira

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.