VISAO MISAO OBJECTIVO HAKSESUK BOLA FH KKN HOME FH LPV ARTIGOS FH MUZIKA LIA MENON FH RESPONDE

20160310

Konsolidasaun Estrutura PD iha Munisipiu Manatutu

KONSOLIDASAUN ESTRUTURA PD IHA MUNISIPIU MANATUTU

Natarbora, 05/03/2016

Konsolidasaun estrutura PD iha Manatutu Vila (06/03/2016)
Iha loron 5 no 6 fulan Marsu, tinan 2016, Partido Democrático (PD) halo konsolidasaun ba ninia estrutura sira iha Munisipi Manatutu. 

Lideransa PD hosi nasional halo konsolidasaun estrutura partidu iha Natarbora. Partisipa iha konsolidasaun ne’e militantes atus resin hosi suku hat, Abat Oan, Aubeon, Uma Boku no Manehat. Iha konsolidasaun ne’e mos fo pose ba estrutura foun PD nian iha nivel suku hamutuk 186, la konta ho suku Barike nebe seidauk halo konsolidasaun.

Tuir Mateus Cabral, presidente PD Munisipiu Manatutu, iha konsolidasaun nee, estrutura nasional afirma ba militantes sira hodi hametin no habelar nafatin estrutura PD to’o eleisaun jeral 2017 mai.

Konsolidasaun estrutura PD iha Manatutu Vila (06/03/2016)
Iha konsolidasaun ne’e mos militante balu hosi partidu seluk nebe mai hamutuk ho PD afirma katak sira hakarak lao hamutuk  ho PD tanba prinsipiu nebe dezenvolve nasaun hosi baze. Tuir sira, PD laos koalia deit, maibe durante sira nia ukun halo duni hodi dezenvolve moris agrikultor sira iha baze liu hosi fahe trator, fila rai gratuita no seluk-seluk tan.

Laklubar, 05/03/2016.

Iha loron hanesan PD mos halo konsolidasaun ba ninia estrutura iha Postu Administrativu Laklubar. Konsolidasaun ne’e diriji husi Lito Rambo, Vise-Sekretariu CPN, Florindo Pereira, membro Komisaun Estudu Estratejiku no Planeamentu (KEEP), Jacinta Pereira, Deputada PD, no Henriqueta da Silva, Sekretaria KEEP.

Iha konsolidasaun ne’e, partisipa husi estrututura PD husi Posto Administrativo Laklubar ho suku sira hotu. Membro PD sira 300 resin mak partisipa iha konsolidasaun ne’e. Iha konsolidasaun ne’e, estrutura nasional PD nian esplika ba membru sira kona-ba vizaun, misaun no programa PD nian, nune’e mos kona-ba prosesu konstrusaun estadu no serbisu sira nebe membru Governo sira husi PD nian halo ho deputados PD sira halo iha Uma Fukun Parlamento Nasional.

Laklo, 06/03’2016

Ekipa Konsolidasaun ba estrutura PD iha Laklo diriji husi Nominando Buras Martins, Vice Prezidente PD. Iha Laklo, estrutura nasional simu husi estrutura postu administrativo Laklo. Membru PD liu 50 resin mak simu pose hodi okupa estrutura PD nian iha suku 5 postu administrativo Laklo nian.

Iha Laklo, Buras Martins, esplika ba militante sira PD nian kona-ba objetivo halo konsolidasaun nian nune’e mos kona-ba istoria PD nian. Vise-Prezidenti PD nian ne’e mos esplika ba membro PD sira kona-ba tensaun nebe agora mosu entre líder sira Timor nian relasiona ho ezonerasaun Maijor Jeneral Lere Anan Timor nian. Buras afirma katak, PD lakohi atu fakar ran tan iha Timor-Leste, nune’e PD hola dalan klaran, la halis ba líder sira nebe ohin loron involve iha polemika hanesan Prezidente da Republika, Taur Matan Ruak, Maun Xanana Gusmão, Maun Mari Alkatiri no Maun Lu Olo. PD halo ona enkontro ho amo bispo D. Noberto ho D. Basilio, husu sira nia tulun atu halo mediasaun hodi halo lider Timor sira nian bele tuur hamutuk hodi rezolve problema nebe ohin loron Timor hasoru daudaun. PD husu ba líder sira tuur hamutuk hodi kontribui ba paz, seguransa, estabilidade no unidade nasional.

Buras mos fo hanoin hikas ba estrutura PD tomak katak PD nudar partido nebe desde uluk hatudu ona ninia vontade politika hodi rezolve krizi 2006 no ikus mai hodi hetan hikas paz no dame iha povu nia leet bainhira La sama sai hanesan presidente Republika interinu.

Laleia, 06/03/2016

Konsolidasaun estrutura PD nebe halo iha Posto Administrativo Laleia, diriji direitamente husi Antonio da Conceição, Prezidente Conselho Político Nacional (CPN) nebe akompainadu husi delegasaun hosi estrutura nasional. Delegasaun ne'e simu hosi estrutura iha nivel Munisipiu no Postu Administrativu Laleia nian.

Iha okaziaun ne'e, Prezidente CPN, Antonio da Conceicao, fo tomada de pose ba estrutura partidu nian hamutuk na’in 50 resin ne'ebe mai hosi suku 3 iha postu administrativa Laleia.

Iha konsolidasaun ne’e, Antonio da Conceição, nudar Xefe de Ekipa, afirma katak, PD nudar uniku partidu ida nebe harii hodi hatutan fundador nasaun Timor-Leste sira nia mehi.  Nia hateten katak PD la hanesan partidu politiku sira seluk, PD nunka muda ninia motto, enkuantu partido sira seluk muda beibeik sira nia moto. Nia dehan “partidu sira seluk muda sira ninia moto tuir tempu, PD kontinua kaer metin ninia prinsipiu ‘Kaer Metin Ukun Rasik-an no Harii Nasaun Hosi Baze’ ne'ebe mak sai mehi hosi mehi na’in fundador Timor-Leste sira nian nebe harii nasaun ida ne'e iha tinan 1974 -1975. Ida ne'e hatudu momos katak PD la'os partidu politiku ho prinsipiu hodi ‘tuir anin’ deit.”

Antonio da Conceição nebe mos hanesan Ministro Estado no Koordenador ba Assuntos Sosiais no Ministro Edukasaun, afirma mos katak, PD nu'udar partidu jerasaun foun sira nian, hakarak tulun hakman "Maun Boot" Xanana nebe nudar fundador nasaun ne'e nia todan. Prezidente CPN PD nian ne’e hateten: “Tempu to'o ona jerasaun foun ajuda jerasaun tuan sira atu husik hela knaar todan nebe sira kaer durante ne'e. Jerasaun tuan fo ona sira nia kapasidade no moris tomak hodi harii nasaun ne'e, hodi nune'e PD nu'udar partidu jerasaun foun mak tenki ajuda hodi hatutan jerasaun tuan sira nia mehi no hakman sira nia knar ne'ebe sira kaer durante ne'e. Labele husik todan beibeik iha sira nia leten.” Alemde ida ne’e, Prezidente CPN ne’e mos hateten katak, hafoin de Prezidente La Sama mate, PD forte liu tan tanba PD fiar ba lideransa kolektivu partido nian. Ohin loron iha lideransa barak iha PD mak mai hosi jerasaun foun sira nebe prontu atu lidera partidu ne'e no kontinua prezidente La Sama nia mehi ba oin hodi dezenvolve rai ida ne'e.

Manatuto Vila, 06/03/2016

Iha fatin seluk, iha loron hanesan, 06/03/2016, PD mos halu konsolidasaun ba ninia estrutura iha Manatuto Vila. Konsolidasaun iha postu administrativu refere hetan partisipasaun maksimu hosi estrutura partidu nian ne'ebe mai hosi suku 6 husi Manatuto Vila nian hamutuk atus hitu resin.

Hosi estrutura nasional, nebe lidera hosi Prezidenti CPN, Antonio da Conceição ho Francisco Borolaco, nebe representa Ekipa I, halo konsolidasaun iha Base Camp Manatuto nian. Delegasaun husi estrutura nasional simu hosi estrutura nivel munisipiu, postu administrativu no suku sira iha area refere.

Iha okaziaun ne'e estrutura lideransa nasional fo tomada de pose ba estrutura sukus no aldeias liu atus tolu sianulu resin rua (392).

Antonio da Conceição, iha ninia intervensaun hateten katak, PD fiar-an, iha eleisaun 2017 mai, votos PD nian sei boot liu tan, tanba haree ba numeru estrutura nebe iha, no programa konsolidasaun ne'ebe la'o ho di'ak iha teritoriu tomak. Prezidente CPN ne’e mos afirma katak ho pozisaun nebe partidu foti iha Parlamentu Nasional konaba problema veta orsamentu hosi Prezidente Republika no ezonerasaun Chefe Estado Maior Jeneral Forsas Armadas nian, hatudu momos kualidade Partido Democrático nian, no hatudu mos espiritu estadista partidu ne'e nian hodi tau interese estadu nian aas liu interese grupu no individuu sira nian. Ida ne'e reprezenta duni ispiritu mensajen hosi eis-Prezidente PD, saudozu Fernando La Sama de Araujo nian katak, "hau nia dignidade la aas liu dignidade nasaun nian."

Iha fatin hanesan, Vise Sekretariu Jeral PD, Fransisco Borolaco deklara katak ho ispiritu estadista ne'ebe iha, oras ne'e dadaun, PD promove dialogu ho parte hotu-hotu hodi rezolve problema estadu nian ne'ebe iha, nia halo referensia ba problema ezonerasaun Maijor Jeneral Lere nian nebe ohin loron hamosu tensaun entre líder sira. Vise Sekretariu Jeral ne'e la haluha fo parabens ba estrutura hirak ne'ebe hetan pose no husu atu sira serbisu maka'as liu-tan hodi serbi interese povu no nasaun nian liu hosi Partido Democratico. Lider PD nian ne’e sublina, "Ita tenki hamosu lideransa foun ne'ebe kualidade liu hosi PD hodi hatutan mehi no hakman todan hosi jerasaun fundador nasaun nian. Nu'udar jerasaun foun ita labele fo todan bebeik ba ita nia jerasaun tuan, fundador nasaun ne'e. PD tenki prontu asumi responsabilidade ne'ebe sira sei hatutan mai ita", afirma Vise Sekretariu Jeral ne'e.

Borolaco mos fo hanoin ba estrutura no militante PD tomak katak, iha eleisaun tinan oin mai, ema sei lori osan ho projetos mai hodi sosa votos. “Se sira mai fahe osan ka projetos, imi simu deit, tanba osan sira ne’e la’os sira nian, maibe povo nia osan. Imi simu deit maibe labele haluha vota nafatin ba imi nia partido, Partido Democrático”, dehan Francisco Borolaco hodi termina nia intervensaun.

PD HO LIDER NASAUN SIRA BUKA DALAN BA DIALOGO

Dezde Prezidente Republika, Taur Matan Ruak, halo ezonerasaun ba Maijor Jeneral Lere Anan Timur husi Chefe Estado Maior General das Forças Armadas (CEMGFA) no nomeasaun Brigadeiro Jeneral Filomeno Paixão de Jesus ba Maijor Jeneral Lere nia fatin, hamosu ona polemika no tensaun entre na’in ulun sira Timor nian.

Governo hakarak mantein nafatin Maijor Jeneral Lere Anan Timur iha nia pozisaun no Prezidente da Republika hakarak troka Maijor Lere ho Brigadeiro Filomeno Paixão. Tensaun ida ne’e halo ema barak preokupa.

Problema nebe foufoun ho karakter institusional, ikus mai sai komplikadu liu tan, bainhira Prezidente da Republika, Taur Matan Ruak, hato’o nia Mensajen ba Nasaun, iha loron 25 fulan Fevereiro 2016, iha Parlamento Nasional. Mensajen nebe la’os esplika deit razaun ezonera Maijor Lere husi CEMGFA no nomeia Brigadeiro Filomeno Paixão ba Lere nia fatin, maibe halo mos kritika maka’as ida hasoru eis Primeiro Ministro Xanana Gusmão ho eis Primeiro Ministro Mari Alkatiri. Tuir Prezidente Taur, Xanana Gusmão ho Mari halo politika unanimidade hodi fahe poder no privilejiu ba malu.  Mari Alkatiri kaer Oekusi no Xanana kaer rai boot Timor. La’os ne’e deit, Prezidente da Republika, Taur Matan Ruak mos dehan, ema balun dehan ba nia, familia husi Xanana Gusmão ho Alkatiri nian, mak “previlejiadu barak liu ho kontrato sira Estado nian.”

Grau tensaun nebe foufoun iha deit nivel institusional sa’e maka’as liu tan no sai kompleksu liu tan ho akuzasaun Prezidente da Republika, Taur Matan Ruak nian ba Xanana Gusmão ho Mari Alkatiri. Foufoun iha problema ida de’it agora sai problema rua. Problema sira ne’e halo ema hotu preokupadu tanba ninia impaktu la’os limita deit ba autor sira nebe involvolvidu iha polemika, maibe se labuka solusaun ida lais, sei bele transforma ba krizi ida nebe sei afekta ema barak nia moris.

Ho preokupasaun ida ne’e no koko atu tulun hatun tensaun no rezolve polemika ne’e ho dalan dialogu no pasifiku nian, mak Partido Democrático, hola inisiativa hodi kontakta ho lider no figura nasional sira hodi bele tuur hamutuk.

Ho hanoin ida ne’e, mak iha loron 28 fulan Fevereiro, Partido Democrático halo sorumutuk maratona ho bispo Dom Norberto do Amaral no bispo Dom Basilio do Nascimento. Tuir mai hasoru Primeiro-Ministru, Rui Maria de Araújo, iha loron 29 de Fevereiro, ho Prezidente da Republika, Taur Matan Ruak, iha 2 de Marsu.

Lider PD sira, Adriano do Nascimento Prezidente PD, Carlos Saky (Membro Comissão Politika Nacional no Vise-Prezidente Komisaun Estudos Estratejikus no Planeamento ho Marcelino Ximenes Magno (Membro Komisaun Politika Nasional no Membro Komisaun Estudos Estratejikus no Planeamento), hasoru malu ho Dom Noberto do Amaral, Bispo Deocese Maliana nian, iha ninia Rezidensia iha Maubara. Hasoru malu durante oras ida nia laran, husi tuku 2 to’o tuku 3 lokraik.

Iha sorumutu, Presidente PD, Adriano do Nascimento, informa situasaun politika atual ba Dom Norberto, nune’e mos esplika pozisaun PD nian perante situasaun ne’e, no husu mos amo bispu sira atu tulun hatun tensaun nebe agora mosu entre lider nasional sira Timor-Leste nian. Partido Democrático husu atu amo bispo na’in haat Timor nian, Dom Norberto do Amaral, Dom Basilio do Nascimento, Dom Virgilio do Carmo da Silva ho Dom Carlos Felipe Ximenes Belo, hodi halo mediasaun, tau lider sira nebe iha diverjensia, tuur hamutuk, liu husi dialogo hodi rezolve problema sira nebe mosu tiha ona.

Prezidenti PD, Adriano do Nascimento, halo enkontru ho D. Norberto do Amaral (28/02/2016)
Iha sorumutu, Dom Noberto do Amaral mos preokupa no promote, sei haree hamutuk ho Dom Basilio do Nascimento, nebe sei ba Maubara iha loron tuir mai (29/02). “Atu rezolve problema sira ne’e, dalan mak liu husi dialogo. So tuur hamutuk no koalia ba malu mak rezolve problema”, dehan Dom Norberto do Amaral.

Dom Noberto mos dehan, “loloos ne’e, lider sira mak tenki fo izemplo diak ba jerasaun foun sira hodi banati tuir, se sira la fo izemplo diak, sira han malu, no fahe malu, joven sira atu aprende saida husi sira?”, kestiona Dom Norberto.

Iha sorumutu ne’e, Dom Noberto do Amaral, mos hakfodak no deskonfia, keta ema ruma mak halimar iha laran: “Hau hakfodak no deskonfia, nusa mak situasaun hanesan ne’e mosu presizamente kuandu ita koalia maka’as kona-ba fronteira maritima? Se ema tama, entaun tama kedas husi leten fahe ita”, dehan Dom Norberto do Amaral.

Lideransa PD sira, halo enkontru ho D. Basilio do Nascimento (28/02/2016)
Iha biban hanesan, Presidente PD nian, konvida mos Dom Noberto do Amaral atu tuir 2º Retiru Nasional Partido Democrático nian, nebe sei halo iha Dili, iha fulan Abril tinan ida ne’e. Konvida Dom Noberto do Amaral atu hato’o nia reflexaun ruma iha retiru ne’e. Dom Norberto hatan no manifesta kedas ninia disponibilidade. 

Iha sorumutu ne’e, Dom Norberto do Amaral husu ba “PD tenki hatudu ninia identidade, tane aas interesse nasional no sai alternativa hanesan forsa politika ida nebe tane aas interesse povo no nasaun nian.”

Hafoin sorumutu ho Dom Noberto do Nascimento iha Maubara, Komitiva PD nian, liu kedas ba Rezidensia Dom Basilio do Nascimento nian, iha Praia dos Coqueiros, Dili.

Vise Prezidente Partido Democrático, Nominado Buras Martins, ba hamutuk ho Komitiva husi Maubara, hodi hetan malu ho Dom Norberto iha ninia rezidensia.

Sorumutu ho Dom Basilio do Nascimento mos dura oras ida. Iha sorumutu ne’e, hanesan mos ho sorumutu ho Dom Norberto, Prezidenti Partido Democrático nian, Adriano do Nascimento, esplika situasaun politika atual ba Dom Basilio, pozisaun PD nian perante polemika ne’e, no husu atu amo bispo sira bele sai medidor hodi halo lider nasional sira nebe iha hanoin diverjente ba malun, bele tuur hamutuk, liu husi dialogo, hodi buka rezolve hamutuk problema sira nebe iha.

Relasiona ho Partido Democrático nia husu atu amo bispo sira sai mediador, Dom Basilio dehan hein hodi akompaina lai. Hanesan mos Dom Norberto, Dom Basilio dehan nia sei haree hamutuk ho Dom Norberto tanba sira iha ona ajenda atu hetan malu.

Kona ba pozisaun PD nian, Dom Basilio do Nascimento mos apoia atu PD lahalis ba lider nasional sira ne’e ida. Bispo Deocese Baukau nian ne’e, dehan PD nudar partido jerasaun foun sira nian, no nudar partido alternativo, tenki marka ninia pozisaun duni. Tuir amo bispo, “agora imi bele lakon, maibe hanesan dividendo ida, imi bele la kobra agora, maibe kobra iha futuro. 2017 imi bele lakon, maibe ba oin, imi nian, tanba imi mak partido alternativo”. Dom Basilio husu PD tenki prudente no afirma ninia identidade rasik.

Iha biban hanesan, Dom Basilio do Nascimento mos husu PD tenki koalia ho sentidu ida halo “konsiensializasaun no moralizasaun ba nasaun. Buat sira aat tuur hamutuk mak koalia, diskursu konfrontativu sira la rezolve problema”, dehan Dom Basilio do Nascimento.

Lideransa PD sira, fo hamutuk ho Primeiru-Ministru, Rui Maria de Araujo, (29/03/2016)
Enkontru ho PM, Rui Maria de Araújo, PD mos manifesta ninia preokupasaun kona-ba tensaun politika nebe iha. PD enkoraja PM, Rui Maria de Araujo, nebe mos husi jerasaun foun, atu buka dalan ba diologu hodi rezolve problema nebe iha. Iha biban ne’e PD mos informa ba PM, kona-ba inisiativa PD nian nebe halo ona enkontru ho D. Basilio ho D. Noberto. PM Rui Maria de Araújo apresia PD nia inisiativa ne’e.


Lideransa PD sira, foto hamutuk ho Prezidente Republika, Taur Matan Ruak, (02/03/2016)
Iha fatin seluk, iha loron 2 fulan Marsu, lideransa PD nebe xefia husi Prezidente PD, Adriano do Nascimento mos halo enkontro ho Prezidenti Republika, iha Palacio Aitarak-Laran. Iha enkontro ho prezidenti Taur, Adriano do Nascimento, la’os deit relata situasaun atual, maibe mos hato’o preokupasaun kona-ba tensaun politika nebe iha entre na’in ulun sira Timor nian, liliu entre Prezidente Taur Matan Ruak ho Xanana Gusmão, Mari Alkatiri no Lu Olo. PD esplika ninia pozisaun atu la halis ba na’in ulun sira ida, maibe hakarak enkoraza parte hotu-hotu hodi tuur hamutuk, liu husi dialogo hodi buka solusaun hamutuk ba problema nebe Timor-Leste hasoru daudauk. Prezidente PD mos esplika ba Prezidente Republika kona-ba enkontru sira nebe PD halo ona ho D. Basilio, D. Norberto no PM, Rui Maria de Araujo. PD fo hatene ba Prezidente Taur katak PD koalia ona ho amo bispu D. Norberto ho D. Basilio para halo mediasaun, hodi parte sira nebe iha hanoin la hanesan bele tuur hamutuk hodi rezolve problema nebe iha hodi mantein nafatin paz ho estabilidade. Iha biban hanesan, Lurdes Bessa, Vise-Prezidenti no Xefe Bancada PD nian, esplika ba prezidenti Taur, kona-ba kontiudu deklarasaun Bancada PD nian nebe hola dalan klaran. Nia hateten katak, PD nudar partido ida husi jerasaun foun nian, hakarak atu Prezidente Taur, Xanana, Mari Alkatiri ho Lu-Olo, tenki buka dalan ba dialogo. Nia mos realsa katak Timor promove paz iha Guine-Bissau nune’e mos promove G7, husi rai sira nebe foin sai husi konflitu. Tuir Lurdes, Timor halo buat hirak ne’e hotu tanba iha espiritu domin ho paz. Nune’e nia husu atu parte hotu-hotu tenki hatudu domin nafatin no mantein paz. Tanba, se Timor-Leste tama iha krizi, estraga kedas imajen diak nebe Timor hetan ona. Lurdes Bessa husu ba Prezidente Taur, atu buka malu hodi rezolve problema nebe iha. Nia sublina katak, “se maun sira la rezolve problema nebe iha, atu husik hela sa lisaun diak ba jerasaun foun sira”, afirma Lurdes Bessa.

Iha fatin seluk, Mariano Assanami Sabino, mos esplika katak Timor agora iha hela prosesu konstrusaun estado, tanba ne’e, presiza unidade entre Timor oan sira. Nia realsa katak, Prezidenti Republika nudar unifikador. La’os foin agora, mas desde uluk kedas, maun sira mak uluk defende unidade nasional hodi halo Timor-Leste hetan nia ukun-an. Ida ne’e mak halo joven sira mos tuir. Nune’e, nia dehan “dialogo importante hodi rezolve problema nebe iha”. 

Hatan ba lideransa PD nia preokupasaun sira, Prezidente Republika, Taur Matan Ruak, primeiru agradese ba vizita PD nian no segundo agradese ba pozisaun no komportamentu PD nian relasiona ho polemika nebe iha. Prezidente Republika dehan, nia la’os adversariu parlamentu ka governu nian, maibe parseiru. Prezidente Republika husu atu labele iha impresaun katak Governo defende Maijor Jeneral Lere no Prezidente defende Brigadeiro Jeneral Filomeno Paixão. Prezidente Republika esplika ba PD kona ba ninia desizaun halo exonerasaun ba Maijor Jeneral Lere no nomeasaun ba Brigadeiro Filomeno Paixão, esplikasaun ida la diferente ho esplikasaun nebe halo ona iha Parlamento Nasional.

Prezidente Taur dehan, bele iha diferensa opiniaun, maibe la presiza hirus malu. Ba Prezidente Republika, buat nebe liu, liu ona, la presiza hirus malu. Prezidente Republika, manifesta ninia disponibilidade atu koalia ho parte hotu-hotu hodi rezolve problema nebe iha.

Sem comentários:

Enviar um comentário

Nota: só um membro deste blogue pode publicar um comentário.